Door Anne van Marwijk
“ “Heeft u een minuutje de tijd?”
“Kan je je mening delen over …?”
Grote kans dat jij deze week nog zo’n mailtje in je mailbox hebt ontvangen. Ik ontving een uitnodiging van Kieswijzer voor onderzoek over politieke voorkeuren. En van de gemeente over mijn wensen als ondernemer in de stad. Waarschijnlijk krijg jij zulke mails ook regelmatig. Misschien ben je iemand die het altijd braaf invult, of misschien doe je het bijna nooit. Maar hoe vaak krijg jij, na het delen van jouw ervaring, te horen wat de resultaten zijn van zo’n onderzoek?
Waarschijnlijk is het antwoord daarop: nooit. Soms krijg je bij het achterlaten van feedback nog weleens een “Dankjewel voor je reactie” of “We gaan ermee aan de slag”. Maar meestal blijft het daarbij.
Gemiste kans
Bij Perspectivity zien we vaak dezelfde tendens bij onze klanten. Als ze iets willen onderzoeken, bijvoorbeeld de effectiviteit van een uitgevoerd programma of de heersende opvattingen over een bepaald onderwerp, sturen ze een enquête uit, of een analist rond om data ‘op te halen’. Maar zelden delen ze de resultaten van hun onderzoek met de deelnemers. Of alleen via een dik rapport. Terwijl het voor bijvoorbeeld de mensen die deelnemen aan het programma van waarde is om te weten wat er in dat programma is gebeurd en welke lessen getrokken worden.
In een samenleving waarin directe interactie steeds belangrijker wordt, in de vorm van klanttevredenheid maar ook burgerparticipatie, is dit echt een gemiste kans. Het is zonde om de ‘informatie-delers’ niet meer te betrekken zodra de input is opgehaald. Zo’n proces is extractief en de participatie is schijn. Zo missen we mogelijke kansen op gemeenschappelijk leren.
Besluiten voor de toekomst
Als je de deelnemers aan een onderzoek ook betrekt bij het interpreteren van de resultaten, krijg je een waardevolle bredere kijk op wat er aan de hand is. Ook kan je dan samen besluiten nemen voor de toekomst. Zoals in Drenthe, waar 24.000 inwoners werden uitgenodigd hun ervaringen en meningen te delen over zonne- en windenergie in de regio. Vervolgens werden de deelnemers uitgenodigd om samen de resultaten te interpreteren en aan te geven wat dit betekent voor de regionale energie-strategie. Of de Canadese ngo One Drop Foundation, die samen met de deelnemers aan hun waterprogramma in Colombia, Mexico, Nicaragua en Paraguay de door het programma gecreëerde veranderingen evalueerde.
Deze blog is een pleidooi voor het rondmaken van het onderzoeksproces. Als je onderzoek gaat doen, besteed dan net zoveel tijd aan het delen van de lessen als aan het ontwerpen van het verzamelproces. Zo zorg je voor een participatief proces, ook na het delen van de ervaringen. Kortom, zorg er als onderzoeker voor dat als je iets gaat ‘ophalen’, je ook iets gaat ’terugbrengen’.