Lisette Gast werkt samen met RNW Media aan de ontwikkeling van hun Theory of Change (ToC). In de ontwikkelingssamenwerking bestaan er vele interpretaties van wat een ToC inhoudt. Hieronder deelt Lisette haar reflecties:
“De wereld verandert en zo ook RNW Media[1]. Deze veranderingen hebben de afgelopen jaren geleid tot veel interne verschuivingen bij zowel RNW als RNTC, de twee afdelingen die samen RNW Media vormen. Het is dus een goed moment om één gedeelde visie te hebben over hoe RNW Media gelooft dat verandering gebeurt en deze vast te leggen in een zogenaamde ‘Theory of Change’. Perspectiviteit wordt gevraagd om dit proces te vergemakkelijken.
Een Theory of Change is een “kompas om ons te helpen onze weg te vinden in de mist van complexe systemen, waarbij we gaandeweg een pad ontdekken” (Green, 2015)
Verschillende benaderingen om een Theory of Change te ontwikkelen
De vraag van RNW is niet verrassend. In de internationale ontwikkelingssector is het standaardetiquette geworden om te vragen: “Wat is uw theory of change op dat punt? Er bestaan echter ongeveer evenveel benaderingen, vormen en structuren voor een ToC, als er organisaties en consultants zijn die ze ontwikkelen.
Voor sommige vooraanstaande pleitbezorgers van ToC houdt het proces in dat er een “routekaart wordt ontwikkeld om je van hier naar daar te brengen” (Center for Theory of Change, 2015). Naar mijn mening creëert deze manier van denken de valse veronderstellingen van lineariteit tussen oorzaak en gevolg en een oversimplificatie van de werkelijkheid, voornamelijk om onze eigen behoefte aan controle te bevredigen.
RNW Media heeft zich gecommitteerd aan een korte reis om de ToC op een Perspectivity-manier te benaderen.
We ontdekken een pad terwijl we gaan
Bij Perspectivity geloven we dat het veel nuttiger is om de metafoor te gebruiken van het idee van een “kompas om ons te helpen onze weg te vinden door de mist van complexe systemen, waarbij we gaandeweg een pad ontdekken” (Green, 2015). Dit is belangrijk omdat ToC-benaderingen moeten erkennen dat “sociale contexten en processen altijd in beweging zijn, waarbij zich steeds nieuwe problemen, onvoorziene risico’s en verrassingen voordoen” (McGee en Gaventa, 2010). Dit wijst op de noodzaak van een aanzienlijke mate van bescheidenheid over wat wij weten over ontwikkelingsprocessen. Erkenning van complexiteit betekent niet dat planningsprocessen helemaal moeten worden stopgezet, maar eerder dat wordt erkend dat plannen vaak een afspiegeling zijn van beste gissingen over de toekomst – en ook over het verleden – en waarschijnlijk in de loop van de tijd zullen veranderen (Hummelbrunner en Jones, 2013).
Dus terug naar RNW. Op 15 december 2015 heeft de werkgroep – een selectie van diverse medewerkers van RNW Media – deelgenomen aan een workshop. We hebben een ruimte gecreëerd om de succesvollen uit het verleden te verkennen, evenals de voorwaarden om succes te bevorderen, de externe tendensen waarop RNW Media moet inspelen en de aspiraties voor de toekomst. Pas nadat RNW dat heeft verkend, kan het beginnen met het onderzoeken van de veronderstellingen die zij maken met betrekking tot hun aanpak om verandering mogelijk te maken. Het proces zal in januari 2016 worden voortgezet.
Meer info?
- Neem contact op met: Lisette Gast
- Kijk eens naar Craig Valters paper ‘Theories of Change. Time for a radical approach to Learning in Development’ of de webite van Ben Ramalingam Aid at the Edge of Chaos
[1] RNW Media is een Nederlandse stichting die is opgericht als Radio Nederland Wereldomroep.