Opdrachtgever:
Stichting Lezen en Schrijven
Vraag:
Kunnen jullie ons helpen bij het opzetten en begeleiden van een pilot Outcome Harvesting?
Proces:
- We maakten het Doeboek Outcome Harvesting; een praktische handleiding voor adviseurs om Outcome Harvesting (OH) in hun arbeidsmarktregio toe te passen.
- Adviseurs maakten kennis met de methodiek en gingen aan de slag met het formuleren van effecten tijdens gezamenlijke schrijfsessie.
- Adviseurs oogstten zelfstandig meer veranderingen in hun regio, scherpten deze aan met feedback van de trainers en noteerden ze in de online Sprockler-database. Externe partijen werden uitgenodigd om de resultaten te toetsen.
- In een leersessie reflecteerden we samen op de oogst en wat dit betekent voor het werk van Stichting Lezen en Schrijven.
Resultaten:
- Stichting Lezen en Schrijven heeft praktijkervaring met Outcome Harvesting opgedaan.
- Deelnemende adviseurs hebben de omslag gemaakt van het monitoren van activiteiten naar het zichtbaar maken van effecten of veranderingen.
- Stichting Lezen en Schrijven besluit om Outcome Harvesting breder in te zetten om meer zicht te krijgen op de effecten van het programma Aanpak Laaggeletterdheid in Gemeenten.
Een herkenbare uitdaging. Je zet een programma op met een breed scala aan activiteiten. Je weet immers vooraf niet wat werkt en wat niet. Om verantwoording af te leggen rapporteer je vervolgens wat je allemaal hebt gedaan en hoe je het hebt gedaan. Dit geeft antwoord op de vragen: ‘Doen we wat we hebben beloofd?’ en ‘Doen we de dingen goed?’. Maar daarmee weet je nog niet wat het effect was van al die interventies.
“We willen niet alleen activiteiten monitoren, maar ook de effecten daarvan zichtbaar maken. En leren hoe we zo effectief mogelijk kunnen zijn.” – Stichting Lezen en Schrijven
Over Outcome Harvesting
Outcome Harvesting is een evaluatiemethode die gebruikt wordt om een effect of verandering te identificeren, beschrijven, toetsen en interpreteren. De methode is ontwikkeld door Ricardo Wilson-Grau en collega’s. Het wordt in meer dan 140 landen toegepast, met name in maatschappelijke projecten en bij de overheid.
We denken vaak dat effecten een direct gevolg van onze acties zijn; A leidt tot B leidt tot C. Maar zo gestructureerd gaat het zelden. Er zijn meestal ook externe invloeden. Bij Outcome Harvesting beginnen we daarom achteraan, met de beschrijving van het effect dat is gerealiseerd. Wat doet een externe partij (bijv. een leerling, een groep vrijwilligers of een gemeente) nu anders dan voorheen? Van daaruit kijk je terug naar hoe de verandering tot stand is gekomen en hoe jouw project of activiteit daaraan heeft bijgedragen. En wat de eventuele bijdrage van anderen was.
Pilot
Stichting Lezen en Schrijven besloot om via een pilot te onderzoeken of en hoe Outcome Harvesting bij kan dragen aan reflectief leren; zowel van individuele adviseurs als binnen het programma in brede zin. Vijf adviseurs verzamelden resultaten onder begeleiding van het projectteam en twee Perspectivity-trainers. Deze informatie werd vervolgens ingevoerd in de Sprockler-database. Dit online platform combineert kwalitatieve (verhalen) en kwantitatieve gegevens in toegankelijke visuele rapportages. Vervolgens werden externe partijen uitgenodigd om de resultaten te toetsen.
In een gezamenlijke leersessie werd gereflecteerd op de oogst:Wat zien we? Hoe verhoudt dit zich tot de verandertheorie van de stichting? Wat betekent dit voor het werk van de adviseurs en voor het programma Aanpak Laaggeletterdheid in Gemeenten? Op basis van de pilot heeft Stichting Lezen en Schrijven besloten om Outcome Harvesting breder in te zetten in het programma Aanpak Laaggeletterdheid in Gemeenten.
Omdenken
Outcome Harvesting vraagt een omslag in het denken: van binnen naar buiten. Door de focus te verleggen naar de effecten in de buitenwereld krijg je antwoord op de vraag: ‘Doen we de juiste dingen?’ En leer je wat heeft geholpen en wat in de weg stond om dit te bereiken. Zo krijg je inzicht in wat werkt, zowel in je eigen aanpak, als in de meerwaarde van een programma of werkwijze.
Meer informatie?
- Lees meer over Outcome Harvesting en Sprockler op de Sprockler-website.
- Neem contact op met Petra de Boer.