METHODEN

Waarom een burgerberaad?

Met een burgerberaad kunnen gewone burgers invloed uitoefenen op maatschappelijke vraagstukken die zij belangrijk vinden. Dit zorgt ervoor dat besluiten beter aansluiten bij de behoeften van de samenleving. Een burgerberaad kan worden ingezet voor onderwerpen zoals klimaat, de zorg, woningbouw en verkeer. Bekende voorbeelden zijn het Ierse burgerberaad over abortuswetgeving en klimaatberaden in verschillende Europese landen.

Hoe werkt een burgerberaad?

Een burgerberaad kent een aantal vaste ingrediënten:

• Een duidelijke vraag: De overheid en burgers bepalen samen waar het burgerberaad over gaat. Het onderwerp moet belangrijk en actueel zijn. En commitment vanuit de politiek om de uitkomsten serieus te nemen is nodig.
• Gelote burgers De deelnemers worden geloot en vormen met elkaar een afspiegeling van gemeente of regio waar het vraagstuk speelt. Bij de loting wordt bijvoorbeeld gelet op leeftijd, opleiding en soms ook mening over het onderwerp.
• Informatie & deliberatie: Het beraad komt meerder keren samen. De deelnemers gaan in gesprek met elkaar én met experts, belanghebbenden en ervaringsdeskundigen om het vraagstuk in de volle breedte te verkennen. Ze wisselen kennis en perspectieven uit en gaan op zoek naar een gemeenschappelijke basis. Deze gesprekken vinden plaats in steeds wisselende (kleine) groepen.
• Formuleren van aanbevelingen: Op basis van de deliberaties wordt een set met adviezen opgesteld die vervolgens aan de overheid wordt gepresenteerd.

Resultaat

• Goed onderbouwde adviezen: Burgerberaden leveren vaak breed gedragen en goed onderbouwde aanbevelingen op. Omdat deelnemers diepgaand met het onderwerp aan de slag gaan en diverse perspectieven overwegen, zijn de uitkomsten doorgaans weloverwogen en realistisch.
• Lange termijnvisie: Burgers zijn niet gebonden aan de politieke waan van de dag, waardoor ze beter in staat zijn om op de lange termijn te denken.
• Meer betrokkenheid: Burgerberaden bieden burgers een kans om weer medeverantwoordelijkheid voor hun leefomgeving te nemen en helpen om de betrokkenheid bij de politiek te vergroten.

Randvoorwaarden

Een burgerberaad is een uitgebreid participatief proces. Het vergt een serieuze inspanning van zowel de overheid als de betrokken burgers. Deskundige organisatie, procesontwerp en begeleiding zijn cruciaal voor het succes van een burgerberaad.

Lees meer over de rol van procesfaciitatie in ons essay: Lees ons essay
“Het juist doen voor ‘het goede gesprek’ in het burgerberaad’’. Gepubliceerd in ‘Een geschenk voor de democratie? Perspectieven op de ontwikkeling van burgerberaden’ (Boom Uitgevers).

Projecten

• Nationaal Burgerberaad Klimaat – “Hoe kunnen we in Nederland eten, spullen gebruiken én reizen op een manier die beter is voor het klimaat?”
• Burgerberaad Maastricht – “Hoe richten we de stad in zodat iedereen zich goed voelt?”
• Burgerberaad Utrecht – “Hoe willen we dat de jaarwisseling verloopt in de stad Utrecht vanaf 2024/2025 en daarna?”
• BurgerberaadHaarlem – “Hoe kan de gemeente inwoners helpen om CO2-uitstoot te verminderen?”

Meer informatie?

• Lees meer over burgerberaad op Bureau Burgerberaad.
• Neem contact op met Petra de Boer of Monique Janmaat.