Door Han Rakels
Hoe kan Nederland versneld overstappen op duurzame biogrondstoffen en afscheid nemen van fossiele bronnen? Deze vraag staat centraal in het initiatief “Dialoog Biogrondstoffen”. Stakeholders uit industrie, overheid, onderzoek en maatschappij worden uitgenodigd om samen te zoeken naar concrete oplossingen om duurzame biogrondstoffen op grote schaal te integreren in de chemische industrie. Het doel: versnippering tegengaan, duidelijke beleidszekerheid creëren en innovatieve technologieën opschalen.
Dit project vindt plaats op initiatief van de groep Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVI), onderdeel van Topsector Energie, op aanvraag van RVO. De opdracht wordt uitgevoerd door Perspectivity in samenspraak met het VNCI (Vereniging Nederlandse Chemische Industrie).
Waarom Biogrondstoffen?
Nederland staat voor de uitdaging om de chemische industrie te verduurzamen en de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen. Naast de energietransitie is de grondstoffentransitie een grote uitdaging. Biogrondstoffen bieden hiervoor een veelbelovend alternatief, maar de transitie verloopt traag door onzekerheden op technisch, economisch en beleidsniveau. Nog een onderzoek, een studie, een analyse of een rapport gaat het grote verschil niet maken. Tijd voor iets anders. Maar is daar voldoende animo voor? Dat is de fase waarin het initiatief zich momenteel bevindt. Gaat het lukken om de dialoog te verbreden, van experts, platforms en onderzoeken naar een waar alle diverse en belanghebbende partijen gezamenlijk bijeenkomen om hun visie en ambities te bepalen, en omzetten in actie om collectief impact te realiseren.
De urgentie wordt duidelijk zijn als je beseft dat de Nederlandse chemische industrie de vierde van Europa betreft (na Duitsland, Frankrijk en Italië) en de tiende wereldwijd. Hoe moeizaam de verduurzaming verloopt blijkt wel uit het feit dat er een tiental plastic recyclingbedrijven zijn omgevallen en dat de chemische industrie in zwaar weer verkeerd, onder meer door hoge energieprijzen.
Uitdagingen blootgelegd.
De eerste fase van het project biedt een voorlopige blik op knelpunten:
- Versnippering: Er zijn veel losse initiatieven zonder centrale regie. Overheid, industrie en onderzoek werken onvoldoende samen.
- Gebrek aan stimulerend beleid: Ontbrekende regelgeving zoals verplichte bijmenging of CO₂-prijzen vertraagt investeringen.
- Economische barrières: Hoge kosten en lange terugverdientijden maken investeerders terughoudend.
- Zwakke marktvraag: Grote afnemers blijven vasthouden aan fossiele alternatieven vanwege onzekerheid over langetermijncontracten.
Oplossingen door Dialoog
De Perspectivity-aanpak kiest bewust voor dialoog en samenwerking via een zogenaamd “Social Lab”. Stakeholders uit verschillende hoeken komen bijeen om gezamenlijk kennis te ontwikkelen, scenario’s te bespreken en draagvlak te creëren. In de loop van april 2025 wordt duidelijk of voor dit initiatief voldoende tractie weet te creëren om doorgezet te worden.
Meer informatie?
- Wil je meer weten? Neem contact op met Han Rakels